Δίκτυα & Αντλιοστάσια Αποχέτευσης Ακαθάρτων Δ.Ε.Υ.Α. Χανίων

ΔΙΚΤΥΑ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΑΚΑΘΑΡΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ

 Δίκτυα αποχέτευσης ακαθάρτων υδάτων στα Χανιά από τα μινωϊκά χρόνια μέχρι σήμερα.

Από την εποχή των μινωικών κέντρων (3η-2η χιλιετία π.Χ.), εντοπίζονται και στην πόλη των Χανίων συστήματα αποχέτευσης ομβρίων και ακαθάρτων.

Τα δίκτυα από πήλινους αγωγούς, συγκέντρωναν τα όμβρια και τα ακάθαρτα ύδατα, και στην συνέχεια, οδεύοντας κάτω από τις πλάκες των στενών δρόμων, τα οδηγούσαν στους αποδέκτες (φυσικά ρέματα) και στην συνέχεια στη θάλασσα.

Την εποχή της ενετοκρατίας, το δίκτυο της αποχέτευσης εκσυγχρονίζεται και αναπτύσσονται λιθόκτιστα δίκτυα θολωτών αγωγών, μικτής χρήσης (όμβρια και ακάθαρτα). Τμήματα των αγωγών αυτών, διατηρούνται και σήμερα σε χρήση, χωρίς κανένα πρόβλημα για την αποχέτευση κυρίως ομβρίων υδάτων.

Η τουρκοκρατία δεν βοήθησε στην επέκταση των δικτύων αποχέτευσης και οι οικοδομές της εποχής αυτής, εξυπηρετούνται από βόθρους, οι οποίοι λόγω του ασφυκτικού συστήματος δόμησης, ευρίσκονται κυρίως εντός των οικοδομών. Σε αρκετές περιπτώσεις μεταγενέστερα κτήρια κυρίως εφαπτόμενα των τειχών (οδός Θεοτοκοπούλου κ.λ.π.) αποχετεύονται σε ρηγματώσεις ή στοές των τειχών.

Από την Κρητική πολιτεία και μεταγενέστερα, αρχίζει η επανακατασκευή παντορροϊκών δικτύων αποχέτευσης, (ομβρίων και ακαθάρτων), ορθογωνικής διατομής, τα οποία χαρακτηρίζονται από τις ορθογωνικές πλάκες οι οποίες τα καλύπτουν. Με την επέκταση της πόλης, την εποχή του μεσοπολέμου και μετά τον πόλεμο, και όπου οι φυσικές καμπυλότητες του εδάφους βοηθούν κατασκευάζονται δίκτυα αποχέτευσης τα οποία αποχετεύουν όμβρια και ακάθαρτα ύδατα (παντορροϊκά).

Με την ίδρυση της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Χανίων (Δ.Ε.Υ.Α.Χ.) στις αρχές της δεκαετίας του ‘80, αρχίζει η ανάπτυξη των δικτύων αποχέτευσης ομβρίων και ακαθάρτων σε χωριστά δίκτυα, βάσει μελέτης η οποία είχε εκπονηθεί από τον Δήμο Χανίων το 1974-1976. Βασικό υλικό για την κατασκευή των δικτύων ακαθάρτων αποτελούσαν αρχικά οι σωλήνες PVC διαφόρων διαμέτρων και για τα δίκτυα ομβρίων οι πρεσσαριστοί τσιμεντοσωλήνες.

Το δίκτυο αποχέτευσης ακαθάρτων της Δ.Ε. Χανίων, μήκους περίπου 140.000 μ. (με σταδιακή υλοποίηση στο διάστημα 1983-2003), καλύπτει σήμερα το 98% των διανοιγμένων δρόμων στα διοικητικά όρια της Δ.Ε. Χανίων και με τη βοήθεια τοπικών αντλιοστασίων, «οδηγεί» τα ακάθαρτα ύδατα (λύματα), στην Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (Βιολογικός Καθαρισμός), στη θέση Κουμπελή.

Το υλοποιούμενο δίκτυο είναι χωριστικό. Εξαίρεση αποτελεί τμήμα του δικτύου της Παλιάς Πόλης, όπου η στενότητα των μικρών δρόμων δεν επιτρέπει την υλοποίηση δύο ξεχωριστών δικτύων (όμβρια-ακάθαρτα) και το δίκτυο παραμένει παντορροϊκό.

Τα πρώτα αυτά έργα συνέβαλαν:

α) στην αναβάθμιση του χερσαίου και υδάτινου περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής με την απορρύπανση του κόλπου Χανίων,

β) τον καθαρισμό του Ενετικού λιμένα της Παλιάς Πόλης (από Ενετοκρατίας δεν μπορούσε να δει κανείς τον πυθμένα του λιμανιού της Παλιάς Πόλης που ήταν ανοιχτή χαβούζα),

γ) τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων και

δ) την αύξηση του τουριστικού ρεύματος της ευρύτερης περιοχής.

Από το 2003 μέσω προγραμματικής σύμβασης της τότε Δ.Ε.Υ.Α. Χανίων και του Συνδέσμου Αποχέτευσης των τότε περιαστικών Δήμων (Ακρωτηρίου, Σούδας, Ελ. Βενιζέλου και θερίσου) υλοποιήθηκαν 130.450 μ. δικτύου ακαθάρτων και 10 αντλιοστάσια λυμάτων στους παραπάνω Δήμους και σήμερα Δημοτικές Ενότητες του Δήμου μας, συνολικού κόστους 19.800.000 €.

Το σημερινό δίκτυο αποχέτευσης της Δ.Ε.Υ.Α.Χ. περιλαμβάνει 28 αντλιοστάσια τα οποία είναι κατανεμημένα στους πρώην δήμους ως ακολούθως:

  • Στη Δ.Ε. Χανίων είναι εγκατεστημένα 9 αντλιοστάσια στις θέσεις: «Τέρμα Σελίνου», «Κολυμβητήριο», «Λουκία», «Μαχαιράδικα», «Τελωνείο», «Κουμ Καπί», «Λάκκων», «Λειβάδια» και «Μετόχι Μπάρμπου».

freatio apox

Μερική άποψη του αντλιοστασίου ακαθάρτων επί της οδού Λάκκων

  • Στη Δ.Ε. Ελευθερίου Βενιζέλου είναι εγκατεστημένα 3 αντλιοστάσια στις θέσεις: «Καμπάκος», «γήπεδο Νεροκούρου» και «Προφήτη Ηλία».

antl kampakos

Μερική άποψη του αντλιοστασίου ακαθάρτων στη θέση «Καμπάκος»

  • Στη Δ.Ε. Θερίσου είναι εγκατεστημένα 3 αντλιοστάσια στις θέσεις:   «Πελεκαπίνα», «Αγυιά» και «Κυρτομάδος».
  • Στη Δ.Ε. Νέας Κυδωνίας είναι εγκατεστημένα 4 αντλιοστάσια στις θέσεις: «Χρυσή Ακτή», «Κακιά Στροφή», «Ιολίδα» και «Παιδότοπος».
  • Στη Δ.Ε. Σούδας είναι εγκατεστημένα 4 αντλιοστάσια στις θέσεις: «Φρε», «Δικωνύμου», «Κάτω Σούδα» και «πλατεία Σούδας».
  • Στη Δ.Ε. Ακρωτηρίου είναι εγκατεστημένα 5 αντλιοστάσια στις θέσεις: «Πυθάρι», «Αρώνι», «Πλακούρες», «Άγιος Ονούφριος» και «Καλαθάς».

antl kalathas

Εσωτερική άποψη του αντλιοστασίου ακαθάρτων στον Καλαθά

Η κατασκευή νέων δικτύων και αντλιοστασίων αποχέτευσης ακαθάρτων, με την παράλληλη αντικατάσταση των παλαιών δικτύων και το διαχωρισμό σε μεγάλο βαθμό, των παντορροϊκών δικτύων, βοήθησε ώστε η θαλάσσια περιοχή του Καλλικρατικού Δήμου Χανίων να καθαρισθεί και οι παραλίες του να τιμώνται κάθε χρόνο με την Γαλάζια Σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ολοκληρώνοντας το 2018 τη μελέτη αποχέτευσης ακαθάρτων του συνόλου σχεδόν των περιοχών της Δ.Ε. Ακρωτηρίου, συνολικού προϋπολογισμού 27.850.000€ (με το ΦΠΑ), καταφέραμε και εντάξαμε στο Πρόγραμμα Φιλόδημος το μεγαλύτερο τμήμα του μελετημένου έργου (46.500 μ. δικτύου και 4 αντλιοστάσια λυμάτων), συνολικού προϋπολογισμού 14.504.280 € (με το ΦΠΑ), το οποίο δημοπρατήθηκε τον Φεβρουάριο του 2019.

Η Δ.Ε.Υ.Α.Χ. έχει ολοκληρώσει τις απαιτούμενες προπαρασκευαστικές ενέργειες (τεχνικές μελέτες και περιβαλλοντική αδειοδότηση), έχει υποβάλει αίτημα ένταξης του έργου στο ΕΣΠΑ και αναμένει την αξιολόγησή του, για την οριστική ένταξη του έργου «Κατασκευή δικτύου & αυτόνομης μονάδας επεξεργασίας λυμάτων αποκεντρωμένης περιοχής Μαραθίου», προϋπολογισμού 2.408.320 € (με το ΦΠΑ).

Έχοντας ολοκληρώσει από το 2017 την αύξηση δυναμικότητας της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων σε 170.000 ισοδύναμους κατοίκους, διαθέτοντας πλήρεις μελέτες και περιβαλλοντική αδειοδότηση για τα υπολειπόμενα έργα δικτύων και εγκαταστάσεων λυμάτων, η Δ.Ε.Υ.Α. Χανίων στοχεύει στην τετραετία 2020-2024, μέσω συγχρηματοδοτούμενων δράσεων αλλά και με ίδιους πόρους, να ολοκληρώσει το σύνολο των απαιτούμενων έργων ακαθάρτων στους πυκνοκατοικημένους οικισμούς όλων των Δ.Ε., πλην των αραιοδομημένων οικισμών της Δ.Ε. Κεραμιών και του οικισμού Θερίσου.